Het nut van een groeistrategie

Het huilen stond ons nader dan het lachen. Daar zaten we dan, in de buurt van Frankfurt am Main in de file. Geen idee wat er was gebeurd. Hoe lang ‘t nog ging duren? Wisten we ook niet, we hadden alleen zo’n ANWB-kaart. Op weg naar Oostenrijk, lekker twee weken de bergen in.

De gifgroene Opel Cadet

Maar nu stonden we daar. Het was al 14:00 uur en we zouden om 17:00 uur in ons hotel arriveren. Althans, dat hadden we afgesproken, maar gingen we niet halen.

in die tijd die waren er nog geen mobiele telefoons. We reden in een 12-jaar oude, gifgroene Opel Cadet met imperiaal, anders kon niet alle bagage mee. Armoedig? Nee, dat viel wel mee. Alleen nu in de felle zon, in de file met slechts de ramen open en een gammele blazer, is het een beetje armoede, tja.

Maar in die tijd was dit heel gewoon. Iedereen stapte uit en maakte een praatje met elkaar.

Mobiel en navigatie

Tegenwoordig is het wel anders. Je stelt je navigatie in en kunt files vermijden, of je krijgt alternatieve routes aangeboden. Rijd je een keer fout, corrigeert het systeem direct. Je hoort ook meteen wat er aan de hand is. Wegwerkzaamheden, ongeluk? Ook word je geïnformeerd over de resterende reisduur. En je informeert je overnachtingsadres direct dat je later komt door ze even te bellen of te appen.

Kortom: je loopt niet vast. Wat er ook gebeurt, je hebt de snelste route. Je kunt direct om hulp vragen of anderen informeren zodat die geen tijdverlies lijden. En je weet altijd waar je aan toe bent. Hoe fijn is dat?

Strategie, die hadden we niet

Eigenlijk is je navigatie de strategie om naar Oostenrijk te rijden. De strategie kan onderweg eenvoudig worden bijgesteld als er zich onverwachts iets voordoet. En middels een goede communicatiestructuur kun je veranderingen snel doorvoeren en bespreken.

Al met al zou het logisch zijn als elk bedrijf een strategie zou bepalen die past bij dat bedrijf. Geen ingewikkeld, theoretisch lang verhaal, maar juist kort, praktisch en voor iedereen begrijpelijk.

Eigenlijk drie vragen beantwoorden:

1. Waar ben je? (Huidige locatie)
2. Waar wil je heen? (Bestemming)
3. En hoe ga je daar komen? (Berekening snelste of kortste route)

Maar als het zo eenvoudig is, waarom heeft dan niet elk bedrijf een groeistrategie? En als ze wel een strategie hebben, waarom doet 85% van de ondernemers er nauwelijks iets mee?

Strategie helpt je verder, ja dat zal …

We hebben onderzoek gedaan en dit zijn de drie redenen waarom strategie in het mkb in Nederland onderbelicht is:

1. Gebrek aan noodzaak
2. Ondernemer acht zich niet in staat om strategie te bepalen
3. Niet mee bezig, geen idee

Ad 1. Gebrek aan noodzaak

Als je een strategie bepaalt, is de uitvoering cruciaal. Anders is het een plannetje in de la. Elke ondernemer voelt dit als een belemmering in zijn/haar vrijheid van handelen. Daarnaast wordt er iets anders van de ondernemer verwacht, namelijk managen en ondernemers zijn veelal geen managers. Dus dat gaat wringen en is niet leuk.

De enige reden om dit gevecht met jezelf aan te gaan, is noodzaak. Urgentie. Als de noodzaak hoog is, bv. je hebt een groot verlies geleden of je personeel loopt weg of... Dan kan de ondernemer bij zichzelf krachten oproepen die de weerstand tegen zo’n lastige verandering overwint.

De noodzaak is niet voor niets de eerste stap in het model van Kotter. De kans van slagen van elke verandering begint bij de noodzaak die de directie ervaart. Geen noodzaak, geen verandering! En waarom zou je ook?

Ad 2. Ondernemer acht zich niet in staat om een strategie te bepalen

Er zijn ondernemers met studieniveau MBO. Zij hebben een vak geleerd en zijn gaan ondernemen. Of ze hadden een goed idee gehad en zijn dat gaan uitbaten. Hiermee vergroten ze de kans op een hoger inkomen ten opzichte van mensen van hun studieniveau die in loondienst gaan.

Deze ondernemers hebben in ons onderwijsbestel te maken gehad met vakken waar ze niet zo goed in waren. Maar dat zegt niets over het feit of ze ergens goed in zijn, bijvoorbeeld ondernemen, handelen of mooie dingen maken.

Daarin gaan ze dan ook excelleren en bouwen daarmee een succesvol bedrijf. Met een beloning die vaak ver uitstijgt boven het salaris van iemand in loondienst met een HBO of WO-opleiding. Ondanks dit succes is een deel van deze ondernemers een beetje “bang” voor “stropdassen". Die waren immers goed op school?!

Stropdassen zijn bedrijfsadviseurs, vaak HBO – WO geschoold. Daar kun kun je zomaar tegenop kijken en jezelf afvragen: begrijp ik ze wel of denken ze dat ik dom ben? Als jij dat wel eens denkt, is dat heel logisch. Dat ligt echter niet aan jou, maar aan de manier waarop wij zijn grootgebracht. HELAAS!

Deze ongezonde verhouding weerhoudt sommige ondernemers ervan om goed gekwalificeerde bedrijfsadviseurs in te schakelen. Dit wordt versterkt doordat bedrijfsadviseurs veelal rationeel advies geven, strategiemodellen volgen en dergelijke.

Iets waar de ondernemer juist minder mee heeft. Het is te theoretisch, en helpt de ondernemer dan ook maar beperkt. Dit is één van de redenen waarom de strategie uiteindelijk niet uitgevoerd wordt en de ondernemer de investering als verlies ervaart.

Een goede bedrijfsadviseur heeft oog voor beide aspecten: ratio en emotie. En zorgt dat de strategie past bij de ondernemer, ook als dit betekent een kleinere onderneming bouwen in plaats van alsmaar groter en meer. Een bedrijf bouwen dat voor de ondernemer leuk en behapbaar is, waar hij zich in thuis voelt. Daar gaat ‘t om.

Ad 3. Niet bezig met strategie, nooit van gehoord, geen idee

Veel ondernemers zijn zo intensief in hun bedrijf bezig, dat ze niet stilstaan bij strategie. Ze doen zaken op gevoel en dat gaat soms verbazingwekkend goed. Waarom zou je dan wat anders gaan doen en wat dan? Geen idee.

Ze hebben zich nooit verdiept in strategie en of ze daar wat van kunnen leren. Het lezen van “kennis/ervaring”-boeken komt er meestal niet van. Ze zijn beter geholpen met een filmpje met de juiste boodschap.

Ze gaan ook pas hulp zoeken als het zelf echt niet meer lukt. En dan nog met een flinke dosis argwaan. Want ja, de verhalen over bedrijfsadviseurs zijn HELAAS niet al te best. En dat is in veel gevallen nog zeer terecht ook, nogmaals HELAAS.

De markt van bedrijfsadviseurs en business coaches is ondoorzichtig en onbeschermd. De kans is groot dat een ondernemer niet degene vindt die hij nodig heeft. Zeker als hij voor het eerst hulp gaat zoeken. Het is dan ook bijna zeker dat hij geld gaat verbranden, advies dat hem niet verder helpt. Wat zei ik: “HELAAS”.

Kortom

Om de juiste hulp als ondernemer te vinden, dien je goed te weten wat je nodig hebt. Een goede strategie helpt je als ondernemer. Er staan veel files op de wegen. Maar voor je je probleem gaat oplossen, moet je weten waar je heen wilt.

Dan kun je op die weg kijken of er files staan en die problemen oplossen. Doe je dit niet, bij welke file begin je dan, eentje in Parijs? Grote kans dat je geld verbrand en er niets aan hebt.

Een passende strategie kan jouw bedrijf tijd, geld en energie besparen. Ook vergroot het de kans op succes bij andere issues in je bedrijf. Bijvoorbeeld met personeel, leveranciers en ja zelfs met je familie en vrienden. En als je jezelf kunt motiveren om door te pakken, ook op jouw mindere punten, dan ga je meters maken.

Je voelt wel aan, net als afvallen of stoppen met roken, dit gaat vaak niet alleen. Je hebt iemand nodig die je door de moeilijke momenten heen helpt. Die voor jou af en toe een steuntje in de rug is, soms een stok achter de deur, en een schouderklopje om je te motiveren door te gaan ondanks alle inspanning en tegenslagen. En die bovendien weet waaraan een goede strategie dient te voldoen.

Drie voorwaarden voor goede hulp

De leverancier, of dat nou een bedrijfsadviseur of business coach is, moet minimaal aan drie voorwaarden voldoen:

1. Het is een mensenmens! Niet gericht op het probleem of de rationele oplossing, maar op jou als ondernemer; pijnpunten benoemen, complimenteren en luisteren.
2. Hij stelt de juiste vragen in plaats van oplossingen aandragen. Hij daagt uit en prikkelt je om meer uit jezelf te halen (een stok achter de deur).
3. De weg die je gaat afleggen (rationeel en emotioneel) vooraf goed kunnen duiden. De pijnlijke momenten kunnen en durven benoemen en aangeven wat nodig is om die te overwinnen. Dit is cruciaal voor de kans van slagen, ben vooral hier kritisch op, anders ga je op zeker geld verbranden!

Als je als ondernemer uiteindelijk besluit een strategie te gaan bepalen, realiseer je dan dat dit tijd gaat kosten. De redenen hiervoor zijn dat je vaak niet weet:

• Wat je precies zelf wilt
• Wie je eigenlijk bent
• Waarvoor je staat
• Wat je wilt bereiken
• Wie je wilt leveren of bedienen
• Hoe groot je wilt worden

En wat als het een groot succes wordt?

Kortom, je hebt nog zoveel vragen waar je rustig over na moet denken, dat kost tijd. En die rust ontbreekt vaak en toch is juist rust en ruimte in je hoofd noodzakelijk. Belangrijk is om die rust te vinden en te ervaren dat rust en ruimte helpt in je ontwikkeling als persoon en als bedrijf.

Dat gaat vaak niet alleen, dus daar heb je een goede partij bij nodig.

Je vindt de tijd

Je neemt de tijd, pakt de rust en er volgt een passende strategie die aangeeft waar je staat, waar je heengaat en hoe je er wilt komen.

Pfff... zo dat is er! Althans, dat is vaak de reactie van ondernemers die met ons een strategietraject doorlopen. Echter, strategie bepalen is 10% van het werk. Daarna begint het pas echt, de uitvoering kost 90%.

Een grote hobbel in de uitvoering is dat we zaken gaan meten, anders kan onze navigatie geen (her)berekeningen maken als het nodig is. En we willen wel op koers blijven. De snelste of kortste route nemen.

Ik heb niets met systemen (nou, je doet het best aardig op je telefoon), ik ben niet consequent of accuraat, ik heb die gegevens niet zomaar, ik...... Allerlei smoesjes hebben we al gehoord, we kunnen er inmiddels een boek over schrijven.

De belangrijkst reden is angst. Ik wil het niet want ik ben bang voor de uitkomst, wat staat me allemaal te wachten? Ik vind het gewoon niet leuk en ik kan het niet.

En is dit niet bij het meten, dan is het wel bij het uitvoeren, het managen, het...  Alles waar de ondernemer niet goed in is of denkt niet goed in te zijn. En dat is logisch, want de ondernemer is zover gekomen als hij nu is op basis van zijn competenties, de zaken waar hij goed in is.

Zijn ontwikkeling stagneert omdat er zaken van hem gevraagd worden waar hij niet zo goed in is. Logisch die angst, dat is een natuurlijke bescherming, daar kun je als mens niet omheen, daar moet je blij mee zijn.

Maar ja, je moet wel door, dus je moet een manier vinden die bij je past. Waarmee je zaken die geregeld moeten worden, toch voor elkaar krijgt. En het liefst zonder jezelf veel geweld aan te doen, want je moet energie overhouden om je bedrijf te draaien en je privé leven. Ook dit is een puzzel die je zelf (moet/moed) gaat oplossen met de juiste vragen.

Kortom

Een strategie bepalen, is net als een rijbewijs halen om de auto (je bedrijf) te mogen besturen. Het is theorie, het is praktijk en het is herhalen, net zolang tot jij als examinator jezelf je rijbewijs geeft. En je weet wat erop het spel staat, dus ben kritisch.

Een strategie uitvoeren, is rijden op de navigatie. Weten wanneer je uit koers raakt, dat vergt een zuivere registratie waar je bent. Een goede analyse en een juiste bijsturing (herberekening). Dat is praktisch en mentaal nog niet zo eenvoudig.

Praktisch: om de juiste bijsturing telkens tijdig te vinden. En mentaal om het consequent vol te houden als boegbeeld van de gewenste werkwijze. Op beide aspecten dient een bedrijfsadviseur/ business coach jou adequaat te kunnen begeleiden.

Samengevat – Is een groeistrategie nuttig?

Strategie helpt je om verder te komen. Het vergt structuur, communicatie en afspraak is afspraak. Zorg als ondernemer dat je het zo organiseert dat je bezig bent en blijft met de dingen waar je goed in bent en die je leuk vindt. Anders houd jij het niet vol.

Wellicht wil je hier meer van weten?

Lees dan ook eens de artikelen:

• Groeistrategie: geen tijd, geen nut, geen kennis, dus geen strategie (delen van ervaring)
• Groeistrategie: weten wat je wilt als ondernemer? (uit de praktijk)